Veel ziekte en sterfte onder pimpelmezen - oorzaak nog niet bekend

In het vroege voorjaar van 2020 ontving het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de Universiteit Utrecht meerdere meldingen van zowel dode als zieke pimpelmezen. Ook in Duitsland zijn hiervan meldingen. Natuurbeschermers doen onderzoek naar de oorzaak.
Onderzoek in Duitsland
Duitse natuurbeschermers onderzoeken of er een nieuwe ziekte onder zangvogels is uitgebroken. Ze registreren sinds half maart ongebruikelijk veel dode mezen. Vaak waren het pimpelmezen, maar soms ook koolmezen of andere zangvogels.

Vooral in de deelstaten Rijnland-Palts en Thüringen zijn dode mezen aangetroffen, inmiddels meer dan 150. De vogels die ziek zijn vertonen apathisch gedrag en hun veren, oogleden en snavels zijn verkleefd.

De meeste dieren werden gevonden in de buurt van vogelvoer. Duitse natuurorganisaties adviseren om voedsel en water weg te halen op plekken waar meer dan één dode vogel is gevonden. Verder vragen ze het publiek om de vondst van dode vogels te melden.

Vogelvoer oorzaak?
In het verleden was het alleen gebruikelijk om vogels bij te voeren wanneer het in de winter vriest, en er veel sneeuw lag. Maar tegenwoordig zien we dat steeds meer mensen jaarrond vogelvoer ophangen. Op zich geen goed zaak, want dat maakt vogels steeds meer afhankelijk daarvan. Bovendien is dat voer ook nog eens heel eenzijdig, terwijl insecten (zeker ook voor de jongen) heel belangrijk zijn voor een gezonde ontwikkeling.

Bovendien is er helemaal geen contrôle op waar dat vogelzaad (maar ook de vetbollen, pinda's, pindakaaspotten) precies vandaan komt, en of er bij het kweken ervan wellicht ook schadelijke bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Omdat het geen zaden voor de menselijke voedselproductie betreft, zijn wellicht de eisen die aan het product gesteld worden een stuk minder streng.

En hoogst waarschijnlijk is er daarom dus nauwelijks of geen kwaliteitscontrôle. Als er daadwerkelijk sporen van gifstoffen in zitten, kunnen deze zich opstapelen, met als gevolg dat bij de vogels de natuurlijke afweer tegen ziektes afneemt, en mogelijk kunnen de gifstoffen zelf ook direct verantwoordelijk zijn voor ziekte en dood.

Ook in Nederland
In het vroege voorjaar van 2020 ontving het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de Universiteit Utrecht meerdere meldingen van zowel dode als zieke pimpelmezen. Het aantal meldingen van dode pimpelmezen is weliswaar laag, maar het is opvallend dat sommige melders aangeven dat er meerdere, tot wel tien stuks, dode pimpelmezen zijn gevonden in korte tijd.

De zieke pimpelmezen zitten bol, zijn suf en zijn hun schuwheid verloren. Ze kunnen tot op zeer korte afstand worden benaderd. Een aantal mensen meldt ook dat de snavel er vies uitziet.

Onderzoek
In de afgelopen weken heeft DWHC vijf dode pimpelmezen kunnen onderzoeken. Vier dieren hadden een longontsteking, het vijfde dier was ongeschikt om goed te kunnen beoordelen. Het is (nog) niet duidelijk waardoor de longontsteking is veroorzaakt. Opvallend is dat alle vijf  mezen mager waren, ondanks het feit dat de vogels (deels) bijgevoerd werden.

Hygiëne bij voeren
Het is nog geheel onbekend wat de mezensterfte veroorzaakt. Omdat het mogelijk om een infectieziekte zou kunnen gaan, is het belangrijk om te voorkomen dat vogels elkaar direct of indirect via een voer/drinkplek besmetten. Als er sprake is van vogelsterfte in je tuin, haal dan de voer- en/of drinkbakken weg.                     >lees verder onder de foto>

Als er geen vogelsterfte is, is het in ieder geval belangrijk om algemene hygiënemaatregelen in acht te blijven nemen bij het voeren en de waterbadjes. Zo voorkom je dat het voeren een averechtse werking heeft en de vogels doodgaan door ziekten die via de voerplaats worden overgedragen:

Maak voedertafels (grondig spoelen) en vogelbaden iedere dag schoon. Laat ze eerst opdrogen, alvorens ze opnieuw te gebruiken.
Ontsmet voedertafels en vogelbaden regelmatig. Een geschikt ontsmettingsmiddel is bijvoorbeeld een verdunde huishoudbleekwater oplossing (5% natriumhypochloride), of een ander desinfectiemiddel. Daarna goed afspoelen met water en goed laten drogen.
Verplaats de voedertafels regelmatig om te voorkomen dat ziekteverwekkers zich onder de voedertafel kunnen ophopen.
Bij sterfte van tuinvogels is het raadzaam om minder te voeren; nog beter is het om het voeren gedurende 2 – 4 weken te stoppen.                >lees verder onder de foto>
Persoonlijke hygiëne
Draag rubberen handschoenen bij het schoonmaken en was je handen grondig na afloop, met name voordat je gaat eten of drinken. Gebruik wegwerphandschoenen bij het verwijderen van dode vogels.
Melden

Meldt zieke en dode vogels
Om goed inzicht te krijgen in de pimpelmezensterfte in Nederland is het belangrijk om dode (pimpel)mezen te melden bij Sovon via sovon.nl/dodevogels,  of op de website van DWHC via de link Meld hier uw dode dier. Ook al is het onmogelijk om alle gemelde dieren op te halen voor onderzoek, zijn meldingen wel zeer belangrijk. Alleen op die manier kan inzicht worden verkregen over ziekte en sterfte onder wilde dieren in Nederland.

BRON: 
NOS: https://nos.nl/artikel/2330044-duitse-natuurbeschermers-onderzoeken-mogelijk-nieuwe-ziekte-zangvogels.html
DWHC:  https://www.dwhc.nl/ziekte-en-sterfte-pimpelmezen/

Deel dit artikel met je vrienden:

door U-krant.nl door Thijs van Eijck Rijksuniversiteit Groningen 1 augustus 2025
Ecoloog Chris Smit over de wolf: "Als je bij hun jongen in de buurt komt, kun je een opsodemieter krijgen"
door Redactie Natuur-nieuws.nl 29 juli 2025
Partij Voor De Dieren komt op voor de wolf en verzoekt om uitstel van afschieten wolf Bram
door AVAAZ.ORG / Redactie Natuur-nieuws.nl 13 juli 2025
VN-mensenrechten-expert Francesca Albanese verdient de Nobelprijs Voor De Vrede!
Greenpeace protesteert bij Allseas Delft tegen diepzee-mijnbouw
door Greenpeace 6 juli 2025
Oproep Greenpeace aan 'Allseas': "Ga niet met Trump in zee"
door Wakker Dier 1 juli 2025
Wakker Dier roept op: Maak een melding van hitteleed bij dieren bij jou in de buurt!
door Redactie Natuur-nieuws.nl 1 juli 2025
Dierenbescherming en "Eyes on Animals": Dieren lijden onder hittestress bij transport naar slachthuis
door Redactie Natuur-nieuws.nl 1 juli 2025
Dierenwelzijnsorganisaties: Veel betere wetgeving nodig tegen hittestress bij veevervoer
door natuur-nieuws.nl 19 juni 2025
Stalbrand in Heibloem (Limburg): 50.000 kippen komen in de vlammen om
door Redactie Natuur-nieuws.nl 27 mei 2025
Het is slecht kersen eten met de BBB! Politiek kiest weer voor gif in plaats van natuur
Show More