Nieuwe kerncentrales: Veel te duur,
en potentieel doelwit in oorlogstijd
De bouw van nieuwe kerncentrales duurt veel langer dan werd voorspeld, en het blijkt dat ze daarnaast ook nog eens veel duurder worden dan bij de start was gecalculeerd. En een nieuw nadeel: Kerncentrales zijn ook nog eens een potentieel doelwit in tijd van oorlog... Beeld: AI
Nieuwe kerncentrales in Nederland:
Onbetaalbaar, en potentieel doelwit in oorlogstijd
Frans Timmermans werkte bij de EU als klimaat-Eurocommissaris, en had veelbelovende groene plannen met zijn 'Green deal', een lijst met plannen om de Europese Unie in 2050 klimaatneutraal te maken. Maar hij had zijn biezen nog niet gepakt, of een groot deel van die "green deal" verdween weer in de vuilnisbak. De EU gaf in 2022 kernenergie een groen label, waardoor investeringen in kerncentrales als duurzaam worden beschouwd voor het bereiken van de klimaatdoelen. Een zeer controversiële stap, vooral vanwege het grote nucleaire afvalprobleem, en de afhankelijkheid van niet hernieuwbare brandstoffen zoals uranium.
4 oktober: Landelijke actiedag tegen nieuwe kerncentrales
In de week voor 4 oktober staat WISE klaar voor een landelijke actiedag tegen nieuwe kerncentrales. “We hebben een klimaat‑ en energiecrisis, en het kabinet kiest voor de duurste technologie die bovendien te laat komt,” zegt Daan Welling, campaigner bij WISE.
“Daar moeten we het over hebben.”
Kerncentrales: Onbetaalbaar en bouw duurt veel te lang
Daan Welling is Campaigner nuclear energy bij "WISE" Netherlands. Wanneer ik hem vraag waarom WISE zich zo fel tegen kernenergie verzet, somt hij eerst de cijfers op. Volgens recente cijfers zijn de prijzen voor zonne‑ en windenergie in tien jaar tijd met respectievelijk 88 % en 69 % gedaald, terwijl kernenergie 23 % duurder is geworden.
Alle Europese projecten kampen met enorme kostenoverschrijdingen: Olkiluoto‑3 in Finland is sinds 2005 in aanbouw en kost inmiddels ruim € 11 miljard; Flamanville‑3 in Frankrijk kost naar schatting meer dan € 19 miljard; en Hinkley Point C in Groot‑Brittannië schiet door naar circa € 30,6 miljard. “Alle drie de projecten lopen jaren achter op schema en kosten een veelvoud van de beloofde budgetten,” zegt Welling. “Dat is geen incident – het is de regel.”
Het rapport Het klimaat rond kernenergie van WISE bevestigt dat de bouw van nieuwe reactoren uitloopt. De Finse reactor Olkiluoto‑3 had in 2012 moeten draaien maar levert volgens prognoses pas veertien jaar na de start van de bouw elektriciteit.
Flamanville‑3 in Frankrijk is sinds 2007 in aanbouw en is pas eind 2024 operationeel. “Voor een kerncentrale in Nederland zit je dan al voorbij 2035,” zegt Welling. “Vergunningprocedures duren nog jaren, en we moeten voor 2030 serieuze klimaatwinst boeken. Kernenergie is dus letterlijk uitstel – we kunnen de klimaatdoelen niet halen als we op deze paarden wedden.”
Welling wijst erop dat zelfs als een centrale uiteindelijk draait, stroom uit kernenergie veel duurder blijft dan uit zon en wind.
Lees verder onder de foto>>>
De kerncentrale van Fukushima (Japan) kwam op 11 maart 2011 in grote problemen door een zeebeving gevolgd door een enorme tsunami. Problemen met de koeling van de centrale resulteerde in een zgn. "meltdown" in 3 units. Een groot gebied raakte radioactief besmet. Beeld: Getty Images
Veiligheid en oorlogsrisico
Niet alleen het afvalprobleem en de kosten baart zorgen; kerncentrales zijn ook strategische doelen. WISE wijst ook op de oorlog in Oekraïne. Energiedeskundige Dirk Bannink van Laka merkte recent bij een vredesprotest op dat energiecentrales vaak doelwit zijn in militaire conflicten en dat kerncentrales een extra risico vormen.
In Zaporizja gebruiken Russische troepen de centrale als uitvalsbasis, en er is vrees voor een false‑flag‑operatie waarbij radioactieve besmetting als chantage wordt gebruikt. “Een kerncentrale is een vuile bom en een middel tot chantage,” zegt Welling. “Dat is de realiteit van hybride oorlogvoering. Zulke risico’s horen niet thuis in een dichtbevolkt land als Nederland.”
Radioactief afvalprobleem
We komen onvermijdelijk bij kernafval. Welling zucht even. “Daar is nog steeds geen oplossing voor,” zegt hij.De overheid praat sinds de jaren zeventig over opslag in ondergrondse zoutlagen in Noord‑Nederland. Zoutkoepels bewegen echter langzaam omhoog; de warmte van het afval kan de koepel vier tot zes meter omhoog duwen, waardoor gipslagen breken en water kan binnenstromen. Modelberekeningen over duizend‑ tot honderdduizend jaar zijn volgens geologen niet te validerenwisenederland.nl, en buitenlandse voorbeelden tonen dat zoutopslag snel lekt en miljarden kost om te herstellen. “Met zoutkoepels maak je de geologie tot je vijand,” zegt Welling. “We zijn bezig met een plan dat 100.000 jaar stand moet houden, maar we weten niet eens of de aarde er over duizend jaar hetzelfde uitziet.”
Welling voegt toe dat de COVRA‑opslag in Zeeland slechts een tijdelijke oplossing biedt; uiteindelijk zal er een ondergrondse eindberging moeten komen. De Europese Commissie schrijft voor dat die al in 2050 in bedrijf moet zijn, maar Nederland schuift de besluitvorming steeds voor zich uit. “Kernafval is daarmee een hypotheek op toekomstige gemeenschappen.”
4 oktober: Actiedag tegen kernenergie
Op 4 oktober organiseert WISE een landelijke actiedag tegen kernenergie. WISE roept iedereen op om naar Borssele te komen en duidelijk te maken dat Nederland niet kiest voor onbetaalbare en gevaarlijke technologie. “De kernenergiestrategie van het kabinet gaat voorbij aan de harde feiten,” zegt Welling. “We hebben betaalbare, snel inzetbare en veilige energiebronnen. Laten we daar onze schaarse middelen in steken en niet in dromen over kernreactoren die tegen de tijd dat ze klaar zijn al achterhaald zijn. Op 4 oktober laten we zien dat er een andere weg mogelijk is.”
https://wisenederland.nl/meld-je-aan-voor-de-landelijke-actiedag-tegen-kernenergie/?
Deel dit artikel met je vrienden:
